Bilindiği gibi her canlı hücrelerden meydana gelmektedir. Hücre ise anlının en
küçük yapı taşıdır. Hücreler bir araya gelerek canlıyı oluşturmaktadır. Bu bilgiye dayanarak
bitkilerinde hücrelerden meydana geldiğini söyleyebiliriz. Bitki hücresi insan hücresine göre bazı
farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle bitkiler hareket edememektedirler.
Bitki hücresi içerisinde
bulunan koful bitkinin hücre içerisinde oluşan basıncı yani turgorunu düzenlemektedir. Bitki
hücreler genellikle bir kitleden meydana gelmektedir. Bitki hücreleri fotosentez olayını
gerçekleştirerek gelişme ve büyüme sağlarlar. Bu durumun sağlanmasında hücre içerisindeki
organellerin büyük etkileri vardır.
Bitki hücresi içerisinde birçok organel vardır. Bu organellerin
hepsinin birer görevi vardır. Bu görevlerden herhangi birinin yapılmaması bitki hücresinin
yaşamının sona ermesi ile sonuçlanabilir.
Bitki hücresi organelleri
Hücre duvarı; Bu organel hücrenin dış ve iç ortamın etkilerinde hücrenin direncini
arttırarak korunmasını sağlar.
Hücre zarı; Hücrenin ihtiyaçlarına göre hücre içerisine gerekli maddelerin alışverişinin
sağlanmasında görev almaktadır.
Mitokondri; Hücrenin enerji kaynağıdır. Yani hücrenin ihtiyaç duyduğu enerjiyi
sağlayarak kullanılacak organellere gönderir.
Koful; Sitoplazma içerisinde bulunan sıvı halde bir yapıdır.
Çekirdek; Hücrenin yönetim birimidir. Hücre bölünmesinde çekirdek izni olmadan
bölünme gerçekleşmez. Çekirdek hücrenin en önemli organelidir.
Çekirdek zarı; Çift katlı olan bu zar, hücre çekirdeği üzerini kapayarak çekirdeğin zarar
görmesini engellemektedir.
Çekirdekçik; Bitki hücresi içerisinde de bulunan zarsız bir organeldir.
Lizozom; En büyük görevi hücre içerisine alınan maddelerin sindirimidir. İçerisinde
bulunan birçok sindirim enzimi ile bu durum oldukça kolaylaşır.
Endoplazmik retikulum; Bu organel hücre içerisinde kalsiyum depolanması ve çeşitli
maddelerin taşınmasında görev almaktadır.
Golgi aygıtı; Hücre içerisinde bulunan moleküllerin ve proteinlerin modifiyesinde görevli
olan bu organel oldukça önemli bir görevi almaktadır.
Ribozom; Protein ve hücre için erekli proteinleri sentezleme de etkili olmaktadır.
Kloroplast; Bitki hücresi içerisinde besinlerin ve oksijenin üretilmesini sağlamaktadır.
Hücrenin hayat organeli denilebilir Bu organeller bitki hücresi içerisinde bulunan kısımlardır. Bunlardan herhangi birinin eksikliği
durumda hücre gerekli yaşam koşulları sağlanmadığı için yaşayamaz. Bitki hücresinin işleyişi insan
hücresine göre farklılıklar göstermektedir. Genellikle kare ya da dikdörtgen bir şekli olan bitki
hücresi oldukça farklı yapılarda bulunabilir. Örneğin bir mantar hücresi diğer bitkilere göre bile
farklılıklar gösterebilir. Bitki hücresi diğer hücrelerle bazı benzerlikler gösterebilmektedir. Bitki
hücresi ve diğer hücreler bir mikroskop yardımı ile gözlemlenebilir. Bunun yanıdna diğer hücreler
gibi bitki hücresinde de çekirdek bulunmaktadır. Bitki hücresinin en önemli özellikleri Bitki hücresi zarı dışında herhangi bir hücre bulunmamaktadır. Bu durum bitki hücresini
diğer hücrelerden ayırmaktadır.
Diğer hücrelerin şeklinden oldukça farklıdır. Örneğin bir hayvan hücresinin şekli
yuvarlakken bir bitki hücresinin şekli buna göre daha dikdörtgen bir haldedir. Bu
durumda bitki hücresini diğer hücrelerden ayırmaktadır.
Bitki hücresi içerisinde diğer hücrelerdeki gibi sentrozomlar bulunmamaktadır. Bitkiler
sentrozomun yaptığı görevlere ihtiyaç duymazlar. Bitki hücreleri, ökaryotik hücreler arasında benzersizdir. Çoğunlukla selülozdan yapılmış ve bitkide yapısal desteğin korunmasına yardımcı olan güçlendirilmiş, nispeten kalın hücre duvarlarına sahiptirler. Her bitki hücresinin merkezinde büyük bir koful (vakoul) vardır. Bunlar hücrede çok fazla su olması ve bitkinin dik kalmasına yardımcı olan basınç olan turgor basıncını korumasına izin verir. Bitki hücreleri ayrıca klorofil molekülünü içeren kloroplast adı verilen organelleri içerir. Bir bitki hücresi kendi enerjisini güneş ışığından, karbondioksit ve sudan yaptığı fotosentez sürecinde kullanılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder